Uncategorized

हरभरा उत्पादनवाढीची सुत्रे – श्री‌. सतिश कचरे प्र. तालुका कृषि अधिकारी

माळशिरस (बारामती झटका)

हरभरा पिकाचे आहारातील महत्व व पोषण मुल्य पोटाचे आजार व रक्त शुद्धी या औषधी गुणधर्माचा विचार करता हरभरा पिकाखालील क्षेत्राबरोबर उत्पादन वाढविणे व उत्पादन खर्च कमी करणे काळाची गरज आहे.

हरभरा उत्पादन वाढीची सुत्रे खालील प्रमाणे १. जमिन निवड – मध्यम ते भारी ६० सेमी खोल उत्तम निचरा होणारी भुसभुसीत उत्पादन वाढीचे गमक आहे. २. पेरणी कालावधी – उत्पादनवाढीचा व अपेक्षीत उत्पादनाचा महत्वाचा घटक आहे. हरभरा २० ऑक्टोबर ते १० नोव्हेंबर पर्यतच लागवड किंवा पेरणी करावी. १० नोव्हेंबर नंतर ३० नोव्हेंबर पर्यंत पेरणी केल्यास उत्पादनात २७ ते ४०% घट होते. पेरणी व टोकन ५ सेमी खोल ३० ते ४५ सेमी दोन ओळी व १० सेमी रोपातील अंतर ठेवूनच करावी. भारी जमिनित लागवड शक्यतो सरीवर टोकन पद्धतीने करावी. ३. बियाणे प्रमाण – हेक्टरी रोपाची संख्या राखण्यासाठी लहान बी जाती ६० किलो मध्यम बी – ७५-८० किलो व मोठे बी – १०० किलो प्रति हेक्टरी वापरावे काबुली जातीसाठी १२५ किलो बियाणे प्रति हेक्टरी वापरावे. ४. बीज प्रक्रिया – मर, मुळ कुज मान कुज रोग नियंत्रणासाठी ३ ग्रॅम ट्रायकोड्रमा किंवा कार्बेन्डेझिम किंवा मॅन्कोझेब प्रतिकिलो बियाणेस वापरावे. हवेतील नत्र स्थिर करण्यासाठी रायझोबीएम २५ ग्रॅम व जमिनितील स्फुरद उत्पलब्धा वाढविणेसाठी २५ ग्रॅम पी.एस.बी. प्रति किलो बियाणेस १२५ ग्रॅम गुळ प्रति लिटर पाणी व ५ थेंब निळचे द्रावण तयार करून बीयाणेस एकसारखे लावून सावलीत सुकवून पेरणी केल्याने उत्पादनात १० ते १५% वाढ होते. ५. खत नियोजन – माती परिक्षणावर आधारित २५ किलो झिंक सल्फेट + २५ किलो गंधक शेणखत मिसळून द्यावे. पेरणी वेळी २ चाड्याची पाभर याने बियाणे बरोबर १ पोते निम कोटेड युरिया + ३ पोती सिंगल सुपर फॉस्फेट + अर्धे पोते म्युरेट ऑफ पोटॅश प्रति हेक्टर द्यावे. पिक फुलोऱ्यात असताना व तदनंतर १५ दिवसांनी २ मिली नॅनो युरिया फवारणी केल्याने १०% उत्पादनात वाढ होते. ६. पाणी व्यवस्थापन – वाढीच्या अवस्थेत २० ते २५ दिवसांनी, फुलोऱ्यात ४५ ते ५० दिवसांनी व घाटे भरणेचे अवस्थेत ६५ ते ७० दिवसांनी पोहच पाणी द्यावे. ठिबक सिंचनाचा वापर केल्यास ३३% पाण्याची बचत होऊन १५% उत्पादनात वाढ होते. ७. घाटे अळी नियंत्रण – ७०% पर्यत नुकसान करणारी किड आहे. शेतात हेक्टरी ५ फेरोमेन ट्रॅप्स हेलिओथिस ल्युर्स वापरून मास ट्रॅपींग करणे. शेतात हेक्टरी २० पक्षी थांबे लावणे व प्रति मीटर १-२ अळ्या दिसून आलेवर ५% निंबोळी अर्क फवारणी करून किडीचा प्रार्दुभाव टाळता येतो. अळीचा प्रार्दुभाव ५% पेक्षा जास्त असेल तर इमामेक्टीन बेझोऐट २ ग्रॅम प्रति लिटर पाण्यातून फवारणी केल्यास एकात्मिक नियंत्रण होते. ८. वाणांची निवड – यांत्रीक पद्धतीने काढणीस किड व रोग प्रतिबंधक १०५ दिवसास येणारा बागायत व जिरायत साठी उपयुक्त २२ क्वि. उत्पादन देणारा फुले विक्रम लोकप्रिय वाण आहे.

सर्वात लवकर येणारे ८५ ते ९० बागायत व जिरायतसाठी उपयुक्त व २३ क्विं प्रति हे. उत्पादनक्षमता असणारा लोकप्रिय वाण आहे. याबरोबर दिग्वीजय फुले विक्रांत, फुले विश्वराज, जाकी कांचन आकाश या वाणाचीही निवड करू शकता. काबुली वाण मध्ये कृपा व विराट ह्या जातीला प्राधान्य द्यावे. वेळेवर पेरणी, वाणाची निवड, बीजप्रक्रिया, अन्नद्रव्य व्यवस्थापन, पाणी व्यवस्थापन व एकात्मिक किड व्यवस्थापन या सुत्राचा वापर केला तर अपेक्षीत उत्पादन येण्यास तीळमात्र शंका नाही. म्हणून या सुत्राची अंमलबजावणी करण्याचे आवाहन तालुका कृषि अधिकारी माळशिरस कार्यालयाने केले आहे.

नवनवीन व ताज्या घडामोडी पाहण्यासाठी आमच्या बारामती झटका फेसबुक पेजला लाईक आणि शेअर जरूर करा. https://bit.ly/31IKDng

Related Articles

3 Comments

  1. I used to be recommended this blog by my cousin. I’m not
    positive whether this post is written by way of him as nobody else realize such exact about my difficulty.
    You are incredible! Thank you! I saw similar here: Sklep online

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Back to top button

hendek Escort escort serdivan Eskişehir bayan escort